Ciekawostki

10 Najważniejszych Wynalazków i Odkryć w II wieku

ręczniki

Lata od 101 do 200 roku naszej ery to początkowo osiągnięcie przez cesarstwo rzymskie maksymalnego zasięgu terytorialnego, za czasów panowania cesarza Hadriana. Na jego polecenie wybudowany został w tym czasie również słynny Mur Hadriana, który miał chronić Rzymian przed najazdami barbarzyńskich Piktów.

Za szczyt potęgi Rzymu uznawane są lata panowania cesarza Marka Aureliusza, po którym władzę przejął Kommodus. Śmierć Kommodusa zakończyła panowanie dynastii Antoninów, a w imperium rzymskim wybuchła wojna domowa. Nawet w niespokojnych czasach nie brakowało jednak innowatorów tworzących kolejne wynalazki.

1. Wynalezienie papieru

Według źródeł chińskich w 105 roku eunuch T’saj Lun, nadworny dostojnik i nadzorca robot publicznych wynalazł papier. Wykorzystał włókna drzewa morwowego, miazgę bambusową, konopie, szmaty i stare sieci rybackie, ubijając je z dodatkiem wody w kamiennym moździerzu. Powstała w ten sposób papka była rozcieńczana, czerpana sitem, prasowana, suszona na słońcu i wygładzana na koniec kamieniem. Monopol na wyrabianie papieru Chińczycy posiadali do połowy VIII wieku.

2. Pierwsze ręczniki

Pierwsze ręczniki wyrabiane z bawełny, lnu lub jedwabiu pojawiły się około 110 roku w Turcji. Służyły tam w trakcie ceremonialnej kąpieli panny młodej przed ślubem oraz innych ważnych wydarzeń w jej życiu.

3. Kopuła

Z czasów panowania cesarza Hadriana pochodzi jedna z najstarszych zachowanych konstrukcji kopuły – sklepienia w kształcie czaszy. Pokrywa ona Panteon – rzymską świątynię, zbudowaną prawdopodobnie pod kierunkiem Apollodorosa z Damaszku i do dziś zachwyca odwiedzających Wieczne Miasto.

4. Sejsmoskop

Sejsmoskop, czyli urządzenie do wykrywania i rejestrowania drgań ziemi pochodzi również z tego okresu. W 132 roku wynalazł go matematyk, astronom i geograf chiński Czand Heng. Urządzenie liczyło ok. 2, 5 metra wysokości i skonstruowane było z dzbana o obwodzie zdobionym ośmioma smoczymi głowami z brązu. W pysku każdego z nich znajdowała się balansująca, mała, żelazna kulka. W dzbanie umieszczono metalowe wahadło, a pod każdym smokiem rzeźby ropuch z otwartymi paszczami. W przypadku występowania trzęsienia ziemi, metalowe wahadło huśtając się w jego kierunku, uruchamiało system dźwigni otwierających pysk smoka, a metalowa kulka wpadała do pyska żaby wskazując tym samym miejsce, gdzie zdarzyły się wstrząsy.

5. Geocentryczny układ świata

W 150 roku grecki geograf Klaudiusz Ptolomeusz jako pierwszy opisał geocentryczny układ świata i sposób metody odwzorowywania zakrzywionej powierzchni Ziemi na płaskiej kartce papieru. Jego dzieło znane jest do dziś, dzięki wykonanym w XV wieku kopiom.

6. Widelec

Na ten sam, 150 rok datuje się odkrycie współczesnej formy widelca w starożytnym Rzymie. Używane wraz z nożami, widelce służyły do porcjowania mięsa, a zachowane sztućce tego typu znaleziono wśród „niezbędników” rzymskich żołnierzy.

7. Sprężyny

Mimo że dokładna data odkrycia właściwości jakie mają odgięte deski nie jest znana, to na rok 181 określa się wykorzystywanie ich sprężystości do miotania pocisków w czasie walk na morzu. Były to prototypy sprężyny płaskiej.

8. Łyżwy

Kończące się stulecie zaowocowało wynalezieniem w krajach skandynawskich niezbędnych tam do funkcjonowania w trakcie długich zim łyżew z żelazną płozą.

9. Liczydło Sau-pan i soro-ban

W tym samym czasie, około roku 200, w Chinach pojawiło się pierwsze liczydło sau-pan i soro-ban w Japonii. Wynalazek trafił do Europy dopiero ok. 1300 roku.

10. Proch czarny

To Chiny stały się również pod koniec kolejnego stulecia państwem, gdzie stosowano materiały wybuchowe, tzw. proch czarny, używając go do wystrzeliwania fajerwerków.