Ciekawostki

Najważniejsze wynalazki i odkrycia Izraela

flaga Izraela na wietrze

Choć tereny obecnego Izraela według świętych przekazów należały do Żydów już tysiące lat temu, Izrael jest stosunkowo młodym krajem w świetle prawa. Państwo proklamowało swoją niepodległość w 1948 roku i niemal natychmiast zostało zaatakowane przez arabskie państwa ościenne.

Zobacz też -> Najważniejsze wynalazki XIX wieku

Szereg wojen i pragnienie zachowania swojej świętej ziemi poprowadziła Izraelczyków przez szereg wojen i obowiązkową służbę wojskową dla wszystkich obywateli, ale Izrael to też państwo z fantastyczną edukacją uniwersytecką, który może się szczycić największą liczbą naukowców w przeliczeniu na ogół mieszkańców. Gdybyb więc zebrać osiągnięcia starożytnego Izraela i sukcesy współczesnych Izraelczyków, okaże się, że mieli oni i mają wielki wpływ na rozwój całej cywilizacji.

Izrael nalezy dziś do czołówki cywilizacji zachodniej w dziedzinie technologii. W 1991 roku firma Intel Israel rozpoczęła pracę nad czipem 386 do pecetów IBM na globalną skalę. Wkrótce produkowali już trzy czwarte światowego zapotrzebowania na tego rodzaju czipy, stając się fundamentalną częścią światowej informatyki.

Po zamachach na World Trade Center w 2001 roku, pierwszą firmą, która pojawiła się na giełdzie nowojorskiej, była izraelska Given Imaging. Jej właścicielem był wówczas Gavriel Iddan, niesamowicie zdolny fizyk rakietowy, który do tamtego momentu wspierał głównie izraelskie siły zbrojne. To on był pomysłodawcą PillCams, czyli malutkich kamerek w postaci pigułki, które pacjent mógł połknąć po to, by lekarz mógł obserwować jego przewód pokarmowy, od przełyku po kelito grube.

Shvat Shaked z Izraela zaproponował firmie PayPal swoje umiejętności przeczesywania sieci, które nabył, kiedy w Izraelu w ten sposób szukał terrorystów. Serwis finansowy mógł skorzystać z jego innowacyjnych metod do znajdowania w sieci oszustów i malwersantów. Zautomatyzowany program był wart ponad sto sześćdziesiąt milionów dolarów i sprawdzał dziesiątki tysięcy transakcji w rekordowym tempie, nie dopuszczając do oszustw.

Dov Moran, Amir Ban i Oron Ogdan z Izraela wymyślili w 1998 roku polączenie gniazda USB z pamięcią flash. Ich wynalazek został opatentowany w 1999 roku i był pierwszym pendrivem w historii.

Dov Frohman jest popularnym izraelskim inżynierem i wynalazcą układu EPROM. Jest to urządzenie przypominające zwykły układ scalony, a jednocześnie pamięć cyfrowa, tak zwana pamięć tylko do odczytu. EPROM powstał na początku lat siedemdziesiątych i dziś zdaje się być dość prymitywnym urządzeniem, ale wówczas był rewolucyjnym pomysłem.

W 2011 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii otrzymał izraelski naukowiec, Dan Szechtman, który odkrył kwazikryształy. Są one nietypową formą ciała stałego, w której atomy układają się w regularną, ale nie w powtarzającą się strukturę. Stosowane są one do warstw antykorozyjnych, czujników podczerwieni i barier termicznych.

Gideon Toury, urodzony w Hajfie w 1942 roku, był kulturoznawcą i badaczem przekładu, który pracował na Uniwersytecie w Tel Awiwie. Tłumacze na całym świecie zawdzięczają mu normy przekładowe, czyli prawidłowości obserwowane w wyborach tłumaczy, zależne od kontekstu społecznego i historycznego. Gideon Toury zauważył, jak wielkie znaczenie ma dana kultura na ostateczny kształt tłumaczenia dzieła. Jego teorie są wykorzystywane na szkoleniach tłumaczy.

Arieh Warshel jest izraelskim naukowcem, który wraz z amerykańskimi kolegami, Martinem Karplusem i Michaelem Levittem, otrzymał w 2013 roku Nagrodę Nobla za rozwój wieloskalowych modeli dla złożonych układów chemicznych. Jest również członkiem National Academy of Science, a pięć lat temu otrzymał godność doktora honoris causa Politechniki Łódzkiej.

Avinoam Danin był nie tylko wybitnym botanikiem izraelskim, który zasłynął jako najwybitniejszy znawca flory palestyńskiej, ale też badaczem, który badał autentyczność słynnego Całunu Turyńskiego. To on potwerdził, że całun pochodził z Judei po tym, jak znalazł na nim pyłki endemiczne takie, jak parolist krzaczasty czy czystek szary, które są charakterystyczne dla tego obszaru.

Michael Sela urodził się w 1924 roku w Tomaszowie Mazowieckim jako Mieczysław Salomonowicz. Jest jednym z najpopularniejszych izraelskich chemików, biochemików i immunologów. Jego badania wyjaśniły podstawowe zjawiska immunologiczne i doprowadziły do stworzenia wielu szczepionek.

Czytaj dalej: Najważniejsze Wynalazki Bliskiego Wschodu